Kto płaci opłaty notarialne przy zakupie mieszkania?

autor:

data utworzenia: 3 października 2023

Koszty notarialne – co to jest?

Koszty notarialne stanowią wynagrodzenie notariusza za dokonanie czynności notarialnych, do których zalicza się między innymi sporządzenie aktu notarialnego, czy też wpisu do księgi wieczystej nieruchomości. Co istotne, sama wysokość opłaty notarialnej jest regulowana przepisami prawa, a informacje o tym można znaleźć w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Oznacza to, że taksa notarialna nie może być ani wyższa, ani niższa, niż kwoty zapisane w rozporządzeniu.

Akty notarialne są najbardziej rozbudowaną częścią formalności, jakie należy załatwić i dotyczących kosztów notarialnych. Istotnym faktem przy zakupie mieszkania jest również fragment zapisów, które dotyczą wpisów, odpisów i wyciągów. Maksymalny ich koszt wynosi 6 złotych za każdą rozpoczętą stronę. Warto jednak zauważyć, że za stronę uznawany jest tekst z minimum 25 wierszami.

Jakie są koszty notarialne przy zakupie mieszkania?

Podstawowy koszt u notariusza stanowi opłata za sporządzenie aktu notarialnego, czyli umowy kupn-sprzedaży nieruchomości. Dla notariusza nie ma ogólnie żadnej różnicy czy mieszkanie pochodzi z rynku wtórnego, czy pierwotnego. Wysokość taksy notarialnej opiera się na wartości transakcji. Co istotne, koszty notarialne w przypadku zakupu mieszkania to tylko jeden z elementów, jeśli chodzi o wszystkie wydatki. Wśród nich znajdą się między innymi wynagrodzenie dla agenta nieruchomości, czy koszty ubezpieczenia mieszkania. Ponadto notariusz pobiera opłatę za wpis do księgi wieczystej. Ponadto obowiązuje jeszcze podatek PCC.

Koszty notarialne przy zakupie mieszkania z rynku wtórnego

Jeśli chodzi o mieszkanie z rynku wtórnego, poza standardowymi opłatami, obejmą one również podatek od czynności cywilnoprawnych, który aktualnie wynosi 2 procent. Jeśli więc nieruchomość była warta 500 tysięcy złotych, to w kancelarii będzie trzeba zapłacić 10 tysięcy złotych. Warto jednak tutaj podkreślić jeden fakt. 26 maja 2023 roku Sejm przyjął ustawę, która likwiduje obowiązek płacenia podatku PCC, jeśli kupowane jest pierwsze mieszkanie z rynku wtórnego. Jednocześnie jednak do 6 procent podniesiono stawkę podatku dla osób, które kupują szóste i kolejne mieszkanie.

Co istotne, to nie wszystkie koszty, jakie należy ponieść u notariusza. Dodatkowo trzeba opłacić koszty notarialne związane z wpisem do księgi wieczystej nieruchomości oraz hipoteki zwykłej do księgo wieczystej. Co z kolei z opłatami, jeśli kupowane jest mieszkanie komunalne? W tym przypadku inwestorzy mogą liczyć na pewne upusty, a jednym z nich jest obniżona wysokość taksy notarialnej. Najemca w takim przypadku ponosi tylko połowę standardowej opłaty, a dodatkowe koszty związane są jedynie z wniesieniem wpisy do księgi wieczystej i opłacenia podatku PCC.

Koszty notarialne przy zakupie mieszkania z rynku pierwotnego

W przypadku zakupu nieruchomości z rynku pierwotnego opłaty związane z taksą notarialną mogą być nieco niższe. Przede wszystkim nie obejmują one obowiązkowego podatku PCC. Taksa notarialna jest pobierana standardowo, czyli od wartości nieruchomości. W przypadku nowego mieszkania do opłat należy jeszcze doliczyć cenę za założenie księgi wieczystej i dokonania do niej wpisu. Podczas zawierania umowy deweloperskiej kolejnym kosztem będzie opłata sądowa za wpis roszczenia do KW.

Kto ponosi koszty notarialne?

Co ciekawe, tego nie regulują przepisy prawa, ale przyjęło się, że koszty notarialne przy zakupie mieszkania ponosi kupujący. Podobnie zresztą jak za podatek od czynności cywilnoprawnych. Wyjątkiem może być jedynie zakup nowego mieszkania. Zgodnie z przepisami koszty sporządzenia umowy deweloperskiej u notariusza są dzielone po połowie pomiędzy deweloperem a kupującym. Z kolei podczas zawierania umowy przyrzeczonej, która sprawia, że prawo własności nieruchomości jest przenoszone na nabywcę, to właśnie on ponosi koszty notarialne.

Jakie są wysokości opłat notarialnych w 2023 roku?

Wysokość opłaty notarialnej w 2023 roku nie uległa zmianie pomimo szalejącej inflacji. W przypadku zakupu mieszkania koszty notarialne ustalane są ze względu na wartość transakcji:

• do 3 000 zł – 100 zł,
• od 3 001 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3 procent od nadwyżki powyżej 3 000 zł,
• od 10 001 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2 procent od nadwyżki powyżej 10 000 zł,
• od 30 001 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1 procent od nadwyżki powyżej 30 000 zł,
• od 60 001 zł do 1 000 000 zł – 1 010 zł + 0,4 procent od nadwyżki powyżej 60 000 zł,
• od 1 000 001 zł do 2 000 000 zł – 4 770 zł + 0,2 procent od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł,
• powyżej 2 000 000 zł – 6 770 zł + 0,25 procent nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, ale nie więcej niż 10 000 zł.

Poza taksą notarialną trzeba zapłacić jeszcze inne koszty. Wśród nich jest 2 procent podatku PCC od wartości nieruchomości, jeśli nabywca nie jest zwolniony z tego podatku oraz opłatę sądową w wysokości 200 zł, jeśli dla nieruchomości jest prowadzona księga wieczysta. Ponadto należy ponieść jeszcze taksę notarialną za wpisy aktu notarialnego w wysokości 6 zł + 23 procent VAT za każdą rozpoczętą stronę.

Warto pamiętać, że opłaty za poszczególne czynności cywilnoprawne u danych notariuszy mogą się od siebie różnić i mogą być nieco niższe, niż maksymalne stawki określone przez przepisy.